Psychoterapia po terapii uzależnienia
W renomowanych ośrodkach każda terapia uzależnienia jest psychoterapią. Niemniej jednak nie każda psychoterapia nadaje się do leczenia uzależnienia. Trzeba o tym pamiętać decydując się na spotkania z psychoterapeutą. Na pewno drogę wychodzenia z uzależnienia trzeba rozpocząć od detoksu (oczyszczeniu) organizmu z substancji psychoaktywnej. Czas trwania tego etapu zależy od rodzaju substancji psychoaktywnej, czasu trwania ostatniego ciągu i ogólnego stanu zdrowia pacjenta. Na przykład w przypadku alkoholu czas trwania detoksu trwa zazwyczaj około dziesięć dni. Następnie pacjent powinien rozpocząć terapię podstawową uzależnienia. W ośrodkach stacjonarnych (całodobowych) trwa ona od 6 do 8 tygodni. Po tym etapie rozpoczyna się terapia pogłębiona. Może ona trwać do 1.5 roku. Uważa się, że pełna terapia uzależnienia powinna trwać do 2 lat. Przejście pomiędzy kolejnymi etapami terapii zależy od indywidualnych postępów pacjenta.
Cele psychoterapii uzależnienia są ściśle określone. Po zakończonym etapie leczenia nałogu pacjent powinien być w stanie utrzymywać abstynencję bez większych trudności oraz radzić sobie z pojawiającym się głodem substancji psychoaktywnej. Pacjent powinien też nauczyć się samoobserwacji oraz unikania sytuacji sprzyjających piciu. Czasami jednak umiejętności te nie wystarczają do uzyskania trwałej i pewnej abstynencji. Może się też zdarzyć, że pacjent po zakończonej terapii uzależnienia nie czerpie pełnej satysfakcji ze swojego życia i wymaga dalszej psychoterapii.
Problem uzależnienia dotyka bowiem nie tylko samej osoby uzależnionej, ale też całego jej systemu rodzinnego. Nierzadko okazuje się, że osoba uzależniona wychowywała się w domu z problemem alkoholowym i wykazuje cechy dorosłego dziecka alkoholika (dda). Problemy wynikające z tego można przepracowywać w trakcie psychoterapii. Podobnie ze współuzależnieniem. Część osób uzależnionych, głównie kobiet, uzależniło się będąc w związku z osobą pijącą. I tu również pomocna może być psychoterapia współuzależnienia. Wreszcie osoba uzależniona może przejawiać inne problemy niezwiązane z przyjmowaniem substancji psychoaktywnej np. endogenne zaburzenia nastroju czy zaburzenia osobowości. Dla tej grupy osób psychoterapia również może być pomocna.
Zasadą obowiązującą w większości ośrodków terapii uzależnień jest przekonanie, że dalsza pomoc psychologiczna pacjentowi uzależnionemu powinna bezwzględnie rozpocząć się po skutecznym zaleczeniu problemu uzależnienia. Dopiero w następnej kolejności można rozpocząć leczenie współuzależnienia, a następnie ewentualnego syndromu dda. Osobiście jestem jednak zdania, że o ile zachowanie abstynencji jest bardzo ważne, o tyle też nie warto trzymać się sztywno reguł rządzących kolejnością rozwiązywania problemów pacjenta. Zdarzają się bowiem sytuacje, które wymagają uporania się z głównym problemem pacjenta np. daleko idącą nieakceptacją siebie za nim będzie można pracować nad problem uzależnienia Po tym etapie rozpoczyna się terapia pogłębiona. Może ona trwać do 1.5 roku. Uważa się, że pełna terapia uzależnienia powinna trwać do 2 lat. Przejście pomiędzy kolejnymi etapami terapii zależy od indywidualnych postępów pacjenta.
Cele psychoterapii uzależnienia są ściśle określone. Po zakończonym etapie leczenia nałogu pacjent powinien być w stanie utrzymywać abstynencję bez większych trudności oraz radzić sobie z pojawiającym się głodem substancji psychoaktywnej. Pacjent powinien też nauczyć się samoobserwacji oraz unikania sytuacji sprzyjających piciu. Czasami jednak umiejętności te nie wystarczają do uzyskania trwałej i pewnej abstynencji. Może się też zdarzyć, że pacjent po zakończonej terapii uzależnienia nie czerpie pełnej satysfakcji ze swojego życia i wymaga dalszej psychoterapii.
Problem uzależnienia dotyka bowiem nie tylko samej osoby uzależnionej, ale też całego jej systemu rodzinnego. Nierzadko okazuje się, że osoba uzależniona wychowywała się w domu z problemem alkoholowym i wykazuje cechy dorosłego dziecka alkoholika (dda). Problemy wynikające z tego można przepracowywać w trakcie psychoterapii. Podobnie ze współuzależnieniem. Część osób uzależnionych, głównie kobiet, uzależniło się będąc w związku z osobą pijącą. I tu również pomocna może być psychoterapia współuzależnienia. Wreszcie osoba uzależniona może przejawiać inne problemy niezwiązane z przyjmowaniem substancji psychoaktywnej np. endogenne zaburzenia nastroju czy zaburzenia osobowości. Dla tej grupy osób psychoterapia również może być pomocna.
Zasadą obowiązującą w większości ośrodków terapii uzależnień jest przekonanie, że dalsza pomoc psychologiczna pacjentowi uzależnionemu powinna bezwzględnie rozpocząć się po skutecznym zaleczeniu problemu uzależnienia. Dopiero w następnej kolejności można rozpocząć leczenie współuzależnienia, a następnie ewentualnego syndromu dda. Osobiście jestem jednak zdania, że o ile zachowanie abstynencji jest bardzo ważne, o tyle też nie warto trzymać się sztywno reguł rządzących kolejnością rozwiązywania problemów pacjenta. Zdarzają się bowiem sytuacje, które wymagają uporania się z głównym problemem pacjenta np. daleko idącą nieakceptacją siebie za nim będzie można pracować nad problem uzależnienia
