Jak pomóc alkoholikowi wyjść z nałogu?

Jak pomóc alkoholikowi? Pytanie to zadaje sobie wielu współmałżonków, dzieci i innych osób, których bliscy wpadli w nałóg alkoholowy. Pomoc osobie uzależnionej jest bardzo trudnym wyzwaniem, ponieważ większość alkoholików wykazuje niechęć względem podjęcia leczenia. Namówienie uzależnionego na profesjonalne leczenie odwykowe i terapię pod okiem specjalistów, to najlepsze, co możesz zrobić w takiej sytuacji. W ośrodku terapii uzależnień Tratwa w Wiśle nie tylko prowadzimy odwyk alkoholowy, ale i wspieramy najbliższych alkoholika w walce o spokojne życie bez alkoholu.

Jak pomóc alkoholikowi, gdy nie chce się leczyć?

Jak namówić alkoholika na leczenie? Małżonkowie, dzieci, rodzice lub inni członkowie najbliższej rodziny bardzo często poszukują sprawdzonej metody, która pomogłaby im zmusić bliską osobę do abstynencji. Niestety nie istnieją w stu procentach skuteczne sposoby na alkoholika. Należy uświadomić sobie przede wszystkim, że chęć leczenia musi wynikać z woli samego chorego. To on musi zdecydować, że chce podjąć walkę o trzeźwe życie. Niestety alkoholizm ma to do siebie, że bardzo wielu chorych nie przyznaje się do problemu. Stosują oni metodę zaprzeczenia – wielu alkoholikom wydaje się, że w każdej chwili mogliby po prostu przestać pić. Jak pomóc alkoholikowi, który uważa, że jego nałogowe picie nie jest problemem?

Osoba uzależniona poprosi o pomoc i podejmie fachowe leczenie (np. w zamkniętym ośrodku terapii uzależnień, wspólnocie AA, klubie abstynenta, placówce zajmującej się ambulatoryjnym leczeniem nałogów), gdy uświadomi sobie konsekwencje, które płyną z jej zachowania. Skuteczna pomoc dla alkoholika nie może opierać się na wpędzaniu go w poczucie winy. Popularne argumenty w stylu: „jakbyś mnie/nas kochał, to przestałbyś pić” niestety nie trafią do uzależnionego, ale wpędzą go w poczucie winy, które będzie próbował „zapić”. W ten sposób tworzy się błędne koło.

Warto uświadomić sobie, że alkoholizm jest chorobą, a nie złą wolą pijącego. Nałóg rządzi emocjami i sposobem myślenia alkoholika – etanol wyłącza negatywne emocje (smutek, stres, wstyd, nudę) i na krótko wywołuje pozytywne uczucia (radość, rozluźnienie). Gdy alkoholik trzeźwieje, ponownie wpada w przygnębienie i sięga po kolejny kieliszek.

Zastanawiasz się, jak pomóc alkoholikowi przestać pić, gdy on nie widzi problemu? Najlepszym rozwiązaniem jest pokazanie mu konsekwencji nałogu. Bliscy nie powinni ukrywać jego problemu z piciem przed znajomymi, dalszą rodziną, sąsiadami, współpracownikami czy szefem. Alkoholik sam musi skonfrontować się z rzeczywistością i naprawiać błędy, które popełnia przez nałóg. Takie negatywne doświadczenia (np. nagana w pracy, mandat za jazdę po pijanemu, zgubienie portfela, obudzenie się na ławce w parku) pomagają uświadomić sobie, że alkohol jest bezpośrednią przyczyną poważnych problemów. Usuwanie przeszkód w imieniu alkoholika sprawia, że czuje się on „rozgrzeszony” i nie dostrzega swojego problemu.

Gdy powyższe sposoby na alkoholika nie pomagają, rodzina może starać się o sądowy nakaz przymusowego leczenia. Sytuację analizuje gminna komisja rozwiązywania problemów alkoholowych (na wniosek bliskich alkoholika, pracowników MOPS lub GOPS), która ma prawo złożyć wniosek o skierowanie chorego na przymusowy odwyk w ośrodku zamkniętym (maksymalnie trwa on 2 lata). Podobny wniosek może złożyć również prokuratura. Przesłanką do przymusowego leczenia jest sytuacja, gdy alkoholik bardzo długo trwa w nałogu i sam nie chce poddać się terapii oraz swoim zachowaniem stwarza zagrożenie dla zdrowia i życia innych osób.

Jak pomóc alkoholikowi, który jest na głodzie?

Pomoc w leczeniu alkoholizmu to szereg złożonych działań, które wspierają terapię. Sposoby pomagające uświadomić alkoholikowi problem są dopiero pierwszym krokiem w długiej drodze ku trzeźwości. Objawy zespołu abstynencyjnego pomaga pokonać detoksykacja, przeprowadzona podczas terapii. W ośrodku Tratwa w Wiśle Pacjenci znajdują się pod opieką personelu lekarskiego i pielęgniarskiego, co pomaga zwalczyć objawy fizyczne i psychiczne, pojawiające się w wyniku reakcji organizmu na brak alkoholu we krwi.

U trzeźwiejących alkoholików poważnym problemem jest głód alkoholowy. Towarzyszy mu napięcie somatyczne i emocjonalne oraz nieodparta chęć sięgnięcia po alkohol. Jak pomóc alkoholikowi wyjść z nałogu? Pomocne są leki, które zmniejszają chęć na etanol (m.in. naltrekson, akamprozat, nalmefen). Można je jednak przyjmować wyłącznie pod ścisłą kontrolą lekarską. Bardzo ważne są także spotkania grup wsparcia (AA) oraz regularne sesje z terapeutą.

Gdy zastanawiasz się, jak postępować z alkoholikiem w domu, aby wesprzeć go w walce z głodem, najlepszym rozwiązaniem jest zachęcenie chorego do aktywnego trybu życia. Ruch na świeżym powietrzu wyzwala endorfiny (hormony szczęścia), które są w stanie zmniejszyć natarczywe myśli o piciu. Warto również ułożyć właściwą dietę – ograniczającą cukier, kofeinę i nikotynę.

Jak pomóc alkoholikowi z depresją?

Wielu alkoholików boryka się ze stanami depresyjnymi. Często uzależnienie i związane z nim poczucie winy (za brak kontroli nad własnym życiem) może doprowadzić do depresji. Z drugiej strony – osoby borykające się z depresją, mogą sięgnąć po alkohol, aby poprawić sobie samopoczucie, a powtarzanie takiego zachowania może spowodować uzależnienie. Pierwszy przypadek w psychiatrii określany jest jako pierwotny alkoholizm z wtórną depresją, a drugi jako alkoholizm wtórny (objawowy) na podłożu depresyjnym.

Pomoc w leczeniu alkoholizmu powiązanego przyczynowo-skutkowo z depresją jest bardzo trudny. Najczęściej łączy się wtedy leczenie farmakologiczne z psychoterapią. W takiej sytuacji bardzo ważne jest wsparcie bliskich, ponieważ depresji towarzyszy przewlekły stres, lęk, przygnębienie, niska samoocena i brak poczucia sensu życia. Proces terapii uzależnienia przedłuża się wtedy w czasie, ponieważ chorzy słabiej współpracują z terapeutą, nie mają silnej motywacji do zmian.

Jak pomóc alkoholikowi po odwyku?

Odwyk w ośrodku zamkniętym stanowi milowy krok ku życiu w trzeźwości. Zakończenie terapii nie jest jednak równoznaczne z całkowitym wyleczeniem. Alkoholik musi cały czas pracować nad sobą, aby nie powrócić do złych nawyków i nie wyzwolić nałogu. Specjaliści zalecają psychoterapię w warunkach ambulatoryjnych oraz spotkania grup wsparcia (spotkania w ramach ruchu AA organizowane są praktycznie we wszystkich miastach i miasteczkach Polski).

Jak postępowań z alkoholikiem w domu?

Alkoholizm w rodzinie stanowi poważny problem i najczęściej wpływa na wszystkie inne aspekty życia. Jak postępować z alkoholikiem w domu, aby mu skutecznie pomóc, a zarazem nie wpaść we współuzależnienie?

Bliscy alkoholika powinni:

• zaakceptować, że alkoholizm jest przewlekłą chorobą,
• nie wierzyć w obietnice, że alkoholik przestanie pić sam z siebie,
• wyrzucić z domu wszystkie napoje alkoholowe (także po terapii, gdy chory już od dawna zachowuje abstynencję),
• nie wpierać pijącego alkoholika w unikaniu konsekwencji wynikających z picia (nie tłumaczyć go przed znajomymi, szefem itp.),
• wpierać i doceniać starania, gdy alkoholik podjął leczenie,
• nie robić alkoholikowi wyrzutów (to wpędzi go jedynie w poczucie winy, a nie pomoże pokonać nałogu),
• traktować z dystansem słowa i czyny pijącego alkoholika (najczęściej nie jest on świadomy swoich zachowań),
• poważne rozmowy przeprowadzać wyłącznie, gdy alkoholik jest trzeźwy,
• nie pić z alkoholikiem,
• poszukać pomocy na zewnątrz (w ośrodku Tratwa zapewniamy wsparcie terapeutyczne także dla najbliższych osoby uzależnionej).

Najbliżsi alkoholika powinni mądrze go wspierać, ale jednocześnie bardo ważne jest zadbanie o własny komfort, aby nie wpaść we współuzależnienie (koalkoholizm). Są to nieświadome zachowania, które sprawiają, że osoba współuzależniona zaczyna koncentrować się wyłącznie na problemie alkoholowym w rodzinie i wszystkie siły koncentruje na opiece nad alkoholikiem. Koalkoholizm wymaga profesjonalnej terapii.

Warto pamiętać, że pomaganie alkoholikowi jest bardzo niewdzięczną rolą i często niemożliwa jest samodzielna pomoc alkoholikowi w wyjściu z nałogu. Wsparcie bliskich jest bardzo ważne, ale najlepszym rozwiązaniem jest poszukanie pomocy w specjalistycznym ośrodku terapii uzależnień lub wspólnocie AA.