Leczenie alkoholizmu – płatne czy bezpłatne?

Odwyk alkoholowy dla wielu osób stanowi ostateczność. Profesjonalna pomoc lekarska, psychologiczna oraz psychoterapeutyczna często jest jednak jedyną szansą na pokonanie nałogu, wypracowanie nowych nawyków, naukę asertywności i skutecznych sposobów walki z głodem alkoholowym. Jak wygląda terapia w Polsce? Czy leczenie alkoholizmu jest płatne, czy bezpłatne?

Bezpłatne leczenie alkoholizmu – komu przysługuje?

Alkoholizm stanowi poważny problem, ale wiele osób obawia się wysokich kosztów terapii, dlatego próbuje pokonać nałóg samodzielnie. Czy leczenie alkoholizmu jest bezpłatne? W Polsce lecznictwo odwykowe regulowane jest przez Ustawę z 26.10.1982 roku „O wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi” (jednolity tekst znajduje się w Dzienniku Ustaw z 2018 r. poz. 2137). Zgodnie z obowiązującymi przepisami, leczenie z alkoholizmu jest dobrowolne (z wyjątkiem przesłanek określonych w przepisach, gdy sąd skieruje chorego na przymusowy odwyk w zakładzie zamkniętym).

Bezpłatne leczenie z alkoholizmu przysługuje:

• osobom uzależnionym – ubezpieczonym i nieubezpieczonym w NFZ,
• osobom współuzależnionym – ubezpieczonym i nieubezpieczonym w NFZ (m.in. współmałżonkowi oraz dzieciom alkoholika pozostającym we wspólnym gospodarstwie domowym).

Koszty leczenia osób ubezpieczonych pokrywa NFZ, dlatego przedstawienie dokumentu potwierdzającego prawo do ubezpieczenia zdrowotnego (m.in. legitymacji ubezpieczeniowej, odcinka renty lub emerytury, zaświadczenia z zakładu pracy czy PUP) pozwala przyspieszyć procedurę przyjęcia na oddział lub możliwość skorzystania z terapii indywidualnej. Dokumenty nie są konieczne, gdy Pacjent potwierdzi swoją tożsamość okazując dowód osobisty, paszport czy prawo jazdy – to pozwoli placówce sprawdzić prawo do ubezpieczenia w systemie  elektronicznym.

Zgodnie z ustawą z 19.08.1994 „O ochronie zdrowia psychicznego” oraz ustawą z 27.08.2004 „O świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych” prawo do bezpłatnego leczenia z alkoholizmu przysługuje również osobom, które nie posiadają ważnego ubezpieczenia zdrowotnego w NFZ. Koszty odwyku i terapii pokrywane są wtedy ze środków Ministerstwa Zdrowia (za pośrednictwem Narodowego Funduszu Zdrowia).

Bezpłatne leczenie alkoholizmu – z jakich form można skorzystać?

W Polsce bezpłatnie są dostępne:

• terapia ambulatoryjna (w poradniach),
• leczenie na oddziale dziennym (w szpitalu lub ośrodku leczenia uzależnień),
• leczenie stacjonarne.

Osoby, które zdecydują się na leczenie ambulatoryjne, mają bezpłatnie zapewnione:

• badania diagnostyczne,
• pomoc terapeutyczną (terapia grupowa i indywidualna, konsultacje psychologiczne),
• leki potrzebne w stanach nagłych,
• edukację i konsultacje dla rodziny alkoholika.

Bezpłatne leczenie z alkoholizmu w ośrodkach dziennych obejmuje:

• badania diagnostyczne,
• program terapeutyczny,
• leki,
• wyżywienie,
• konsultację i fachową edukację dla rodziny alkoholika.

W ramach bezpłatnego leczenia w warunkach stacjonarnych dostępne są:

• badania diagnostyczne,
• świadczenia i programy terapeutyczne,
• niezbędne leki i wyroby medyczne (także wyroby ortopedyczne),
• wyżywienie,
• konsultacje i edukacja dla rodziny alkoholika.

Ogólne warunki przyjęcia na terapię

Oddział detoksykacji lub oddział terapii uzależnień przyjmuje Pacjentów na podstawie aktualnego skierowania lekarskiego. Skierowanie lekarz musi wypisać na druku „skierowanie do szpitala psychiatrycznego”. Wyjątkiem od tej reguły są osoby, które podejmują przymusowe leczenie alkoholizmu na podstawie wyroku sądu lub Gminnej Komisji ds. rozwiązywania problemów alkoholowych (w ich przypadku skierowanie nie jest wymagane). Podczas przyjęcia na oddział należy okazać dokument potwierdzający tożsamość (dowód osobisty, paszport, prawo jazdy). Pacjenci wcześniej muszą ustalić termin oraz złożyć pisemne oświadczenie ze zgodą na leczenie (takie oświadczenie nie dotyczy alkoholików skierowanych na leczenie przymusowe). W dniu przyjmowania na oddział terapii uzależnień chory musi być trzeźwy (alkomat musi wskazać 0,00 promila w wydychanym powietrzu). Skierowanie lekarskie jest ważne 14 dni. W tym czasie należy ustalić termin przyjęcia na oddział – gdy brakuje miejsc, placówka przedłuża ważność skierowania.

Do poradni terapii uzależnień od alkoholu nie jest wymagane skierowanie lekarskie. W ramach ubezpieczenia NFZ Pacjent może tutaj bezpłatnie otrzymać pomoc psychologa i instruktora terapii uzależnień, porady lekarskie oraz brać udział w specjalistycznej terapii.

Prywatne ośrodki leczenia alkoholizmu – dlaczego warto?

Osoby, które zastanawiają się, czy leczenie alkoholizmu jest płatne, powinny rozróżnić placówki, z których pomocy chcą skorzystać. Bezpłatne leczenie przysługuje w poradniach terapii uzależnień, na oddziałach terapii uzależnień oraz szpitalnych oddziałach detoksykacji mających podpisaną umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia (ich aktualny wykaz zawsze dostępny jest na stronie NFZ). Prywatny ośrodek leczenia alkoholizmu, który nie podpisuje umów z NFZ, proponuje zaś konsultacje i programy terapeutyczne w 100% płatne przez Pacjenta. Niektóre ośrodki w ofertach posiadają zarówno turnusy stacjonarne (mogą trwać od 2 tygodni do nawet 12 miesięcy), jak i możliwość leczenia ambulatoryjnego.

Ośrodek leczenia uzależnień alkoholowych, który działa na zasadach komercyjnych, zwykle proponuje dość wysokie ceny za leczenie (przeciętnie za dobę trzeba zapłacić około 600-700 zł). Prywatne leczenie ma jednak swoje zalety. Wielu uzależnionych wybiera tę formę ze względu na duże kolejki do placówek współpracujących z NFZ.  Na bezpłatną terapię często trzeba czekać nawet kilka czy kilkanaście miesięcy. Tak długi termin oczekiwania stwarza zagrożenie, ponieważ choroba cały czas postępuje (w zaawansowanym stadium alkoholizmu bardzo trudno samodzielnie wytrwać w trzeźwości).

Płatny ośrodek leczenia alkoholizmu bardzo często zapewnia zaś rezerwację terminu turnusu niemal z dnia na dzień (niektóre ośrodki umożliwiają nawet Pacjentom odbiór z dowolnego miejsca i ich przewiezienie do siedziby placówki). To pozwala szybko przeprowadzić detoks organizmu, ułożyć i rozpocząć program terapeutyczny. Płatne leczenie wielu alkoholikom pomaga przerwać groźny dla zdrowia lub nawet życia ciąg alkoholowy.

Wiele osób wybiera prywatne ośrodki z powodu wyższego komfortu. Komercyjne placówki działają na bardzo konkurencyjnym rynku, dlatego dbają o zatrudnienie najlepszych specjalistów i układanie skutecznych programów terapeutycznych dopasowanych do indywidualnej sytuacji Pacjenta. Jednocześnie, zapewniają nie tylko najwyższej jakości leczenie alkoholizmu pod opieką personelu medycznego, psychologów, terapeutów i osób związanych z ruchem AA (np. niepijących alkoholików, którzy doskonale rozumieją rozterki uzależnionych), ale także komfortowe warunki pobytu. Jednoosobowe lub dwuosobowe pokoje, smaczne wyżywienie, ciekawe zajęcia dodatkowe i dostęp do rozbudowanej infrastruktury sprawiają, że uzależnieni mogą w komfortowych i kameralnych warunkach uczyć się życia w trzeźwości.

Dla Pacjentów przygotowywane są siłownie, baseny, sauny, korty tenisowe, sale telewizyjne, stoły bilardowe, stoły do ping ponga, boiska do gry w piłkę. Ośrodki często organizują także wycieczki turystyczne po atrakcyjnych okolicach, ogniska czy grille. W ten sposób plan dnia jest szczelnie wypełniony, a osoby pracujące nad motywacją do walki z głodem alkoholowym znajdują nowe zainteresowania, które będą mogły stać się sposobem na rozładowywanie stresu już po zakończeniu turnusu.

Leczenie alkoholizmu – płatne czy bezpłatne? Którą formę wybrać?

Jeżeli naszym problemem jest alkoholizm terapia może być całkowicie bezpłatna. Możemy również skorzystać z ofert prywatnych poradni czy ośrodków. Trudno jednoznacznie wskazać korzystniejsze rozwiązanie. Bezpłatna terapia alkoholowa może przynieść dobre efekty. Wiele poradni, ośrodków odwykowych i oddziałów detoksykacji współpracujących z NFZ zatrudnia najlepszych specjalistów, którzy na bieżąco śledzą światowe nowinki terapeutyczne.  Jakość leczenia może więc być wysoka, ale terminy przyjęcia często są bardzo odległe.

Osoby uzależnione, które chcą natychmiast podjąć terapię, mogą skorzystać z rozbudowanych ofert prywatnych ośrodków leczenia alkoholizmu. Warto pamiętać, że z każdym kolejnym dniem choroba postępuje, a nawracające ciągi powodują kolejne spustoszenia w życiu alkoholika i jego rodziny. Im szybciej uda się podjąć leczenie, tym zniszczenia są mniejsze, a organizm mniej wyniszczony toksycznymi substancjami. Prywatny ośrodek leczenia uzależnień alkoholowych często zapewnia o wiele bardziej kameralną atmosferę niż poradnie i szpitale państwowe. Nie da się ukryć, że komfortowe warunki pobytu, zaciszne położenie ośrodka (np. w otoczeniu pięknej przyrody) oraz ciekawy program zajęć rekreacyjnych sprzyjają wyciszeniu i zmianie stylu życia bardziej niż zatłoczone sale szpitalnych oddziałów detoksykacji.