Jak leczyć alkoholizm farmakologicznie?

Większość osób, które postanowiły rozpocząć leczenie alkoholizmu, marzy o podaniu pigułek, które szybko i bez nakładu pracy pozwolą im pokonać nałóg oraz (raz na zawsze) zakończyć picie. Niestety, jak na razie, nie wynaleziono cudownych pigułek na alkoholizm. Proces trzeźwienia wymaga połączenia różnych metod. Na rynku dostępne są jednak środki farmakologiczne, które skutecznie wspierają detoks organizmu, terapię alkoholową oraz utrzymanie trzeźwości. Jak leczyć alkoholizm farmakologicznie? Poznaj przebadane środki, dowiedz się jakie tabletki na alkoholizm są przepisywane Pacjentom przez lekarzy i jak działają.

Jak leczyć alkoholizm farmakologicznie?

Współcześnie leczenie alkoholizmu polega na detoksie organizmu –  usunięciu z niego pozostałości związków pochodzących z rozkładu alkoholu. Kolejnym krokiem jest ustalenie psychologicznego podłoża uzależnienia i podjęcie terapii. Terapia może obejmować m.in. techniki behawioralne lub poznawczo-behawioralne, treningowe, psychoedukacyjne. Uzupełnieniem psychoterapii coraz częściej staje się farmakologia. Jak leczyć alkoholizm farmakologicznie i kiedy to jest konieczne?

Farmakoterapię najczęściej włącza się, gdy:

  • oddziaływania psychoterapeutyczne przynoszą niewystarczający lub niezadowalający efekt – m.in. chory nie jest w stanie utrzymać abstynencji, ma problem z „wpadkami alkoholowymi” w czasie terapii utrwalającej (ambulatoryjnej),
  • specjaliści chcą zwiększyć skuteczność psychoterapii,
  • środki farmakologiczne przynosiły dobre efekty działania w przeszłości,
  • alkoholizmowi towarzyszą inne zaburzenia lub choroby psychiczne (np. nawracająca depresja, schizofrenia czy choroba afektywna dwubiegunowa),
  • Pacjent czasowo nie może uczestniczyć w terapii (np. z powodu chorób neurologicznych lub psychiatrycznych),
  • stan zdrowia Pacjenta stanowi wskazanie medyczne do jak najszybszej redukcji ilości spożywanego alkoholu.

Preparaty farmakologiczne są wprowadzane w konsultacji terapeuty uzależnień z lekarzem psychiatrą. Tabletki na alkoholizm zawsze dobiera się do konkretnego Pacjenta, po uprzednich badaniach oraz określeniu celu terapii.

Podczas doboru środków eksperci biorą pod uwagę m.in.:

  • ogólny stan zdrowia Pacjenta,
  • stan zdrowia psychicznego Pacjenta,
  • historię i wzorzec picia,
  • historię dotychczasowego leczenia alkoholizmu,
  • leki przyjmowane już przez Pacjenta (na inne schorzenia),
  • tryb życia Pacjenta.

Indywidualnie ustala się czas podawania konkretnych tabletek na alkoholizm. Jest on uzależniony od działania i ewentualnych skutków niepożądanych leku oraz rezultatów, które przynosi. Niektóre leki stosuje się wyłącznie na etapie detoksu, inne wspomagają terapię podstawową i utrwalającą oraz pomagają wytrwać w trzeźwości już po opuszczeniu stacjonarnego ośrodka terapii uzależnień.

Leki awersyjne

Jedną z metod farmakologicznego leczenia alkoholizmu jest terapia awersyjna. Leki awersyjne reagują z alkoholem, wywołując objawy zatrucia organizmu (porównywalne do zwielokrotnionego kaca): nudności, wymioty, silny ból głowy, czasami skoki ciśnienia tętniczego. Takie środki niejako wymuszają trzeźwość, ponieważ w okresie niepicia alkoholik dobrze się czuje. Do grupy środków awersyjnych należy m.in. Disulfiram (powszechnie znany jako Esperal).

Leki awersyjne nie są jednak najlepszą metodą na leczenie z alkoholizmu. Aby działały, należy je regularnie stosować. Z tego powodu stosuje się tzw. wszywki. Wszycie Esperalu niegdyś było bardzo powszechnie stosowane (w latach 60. i 70. XX wieku często alkoholikom wykonywano wszywki nakazem sądowym). Lek stopniowo uwalnia dawkę Disulfiramu i wywołuje reakcję awersyjną na alkohol. Jest to jednak metoda polegająca na zastraszaniu Pacjenta.

Środek awersyjny w żaden sposób nie wpływa bowiem na podłoże choroby alkoholowej. Wielu uzależnionych liczy jedynie minuty do czasu, gdy specyfik w ich organizmie przestanie działać, a oni będą mogli spokojnie się napić. Taka terapia (gdy zostanie podjęta mimo woli Pacjenta) najczęściej wywołuje jedynie skrajną irytację, frustrację i stany nerwowe, które później utrudniają pracę z psychoterapeutą nad odzyskaniem równowagi. Osoby, które miały wszyty Esperal, po zakończeniu działania specyfiku często wpadają w jeszcze większy ciąg, aby „nadrobić” czas stracony na niepicie.

Terapia awersyjna powoduje myślenie, że leczenie z alkoholizmu nie przyniosło żadnego skutku. Gdy uzależniony oczekiwał, że wszywka pokona za niego problem, najczęściej po zakończeniu terapii czuje się oszukany lub dochodzi do wniosku, że jest nieuleczalny i po prostu musi pić. Przy takim myśleniu trudno kogoś zmotywować do pracy nad porzuceniem nałogu i utrzymaniem trzeźwości. Takie leczenie często wywołuje również poczucie przegranej u rodziny, ponieważ wydaje im się, że zawiodła „ostatnia deska ratunku”.

Leczenie alkoholizmu za pomocą wszywki ze środkiem awersyjnym może być niebezpieczne. Gdy leczony poważnie „zapije”, mogą pojawić się u niego nie tylko silne bóle głowy czy wymioty, ale i skoki ciśnienia tętniczego, zaburzenia rytmu serca, a nawet zawał lub uszkodzenie wątroby.  Wtedy niezbędna jest natychmiastowa pomoc lekarska.

Leki po zakończeniu odwyku

Kolejną grupą środków w farmakologicznym leczeniu alkoholizmu są leki stosowane po zakończeniu odwyku (m.in. Akamprozat czy Naltrekson). Mają one wspomóc utrzymanie abstynencji. Oddziałują np. na pobudzenie układu nerwowego czy hamują odpowiedź układu dopaminowego, który odpowiada za odczuwanie przyjemności. Takie tabletki zmniejszają chęć na alkohol i odczuwanie przyjemności z jego picia. Stanowią one dobre wsparcie podczas terapii utrwalającej, gdy chory opuścił już ośrodek terapeutyczny i stara się utrzymać abstynencję na co dzień. Nie sprawdzą się jednak u osób, które często piją alkohol towarzysko. Gdy nie wypracują one asertywności, mimo przyjmowania leków i tak nie będą w stanie odmówić kolejnego kieliszka.

Jak leczyć alkoholizm – tabletki

Wielu chorych zastanawia się, jak leczyć uzależnienie – tabletki na alkoholizm skutecznie mogą w tym pomóc. Zawsze muszą jednak zostać indywidualnie dobrane przez lekarza psychiatrę w konsultacji z terapeutą. Warto również uświadomić sobie, że jeżeli chodzi o alkoholizm terapia i praca nad własnymi przyzwyczajeniami, umiejętność świadomego podejmowania decyzji oraz określania uczuć jest jedyną drogą, aby osiągnąć sukces. Leczenie farmakologiczne może jedynie skutecznie wspomóc psychoterapię.

W Polsce stosuje się 4 rodzaje środków farmaceutycznych:

  • Disulfiram,
  • Akamprozat,
  • Naltrekson,
  • Nalmefen.

Disulfiram

Disulfiram to substancja chemiczna, która blokuje dehydrogenazę aldehydu octowego (enzym wątrobowy biorący udział w procesie metabolizmu alkoholu). Po wypiciu alkoholu w organizmie osoby przyjmującej Disulfiram następuje podniesienie poziomu aldehydu octowego. Efektem jest pojawienie się reakcji zatrucia organizmu – tzw. reakcji disulfiramowej (objawy trwają około 10 godzin).

Zatruciu towarzyszą:

  • nudności i wymioty,
  • pulsujący ból głowy,
  • zawroty głowy,
  • uderzenia gorąca,
  • potliwość,
  • przyspieszenie akcji serca,
  • zaczerwienie twarzy i spojówek,
  • uczucie niepokoju (chory może obawiać się śmierci).

Lek wywołuje więc awersję do alkoholu i lęk przed nieprzyjemnym objawami picia. W skrajnych przypadkach dochodzi do reakcji toksycznej, a brak natychmiastowej pomocy medycznej może grozić nawet zgonem. Ryzyko groźnej reakcji toksykologicznej oraz wchodzenie środka w interakcję z innymi przyjmowanymi lekami sprawiają, że taka terapia obecnie jest coraz rzadziej stosowana. Tabletki na alkoholizm przepisuje się głównie wtedy, gdy wcześniej przyjmowane leki nie przyniosły skutków.

Disulfiram w Polsce popularny był od lat 60. XX wieku. Stosowano wówczas przede wszystkim tabletki do implementacji. Powszechnie lek z tą substancją chemiczną był określany Esperalem i podawany w postaci tzw. wszywki pod skórę (najczęściej na plecach lub pośladkach). Pacjent nie był w stanie samodzielnie usunąć wszywki, która powoli uwalniała Disulfiram do jego organizmu. Wszywka działała przez 8 miesięcy i odstraszała od picia. Nie pomagała jednak zlikwidować mechanizmu stojącego u podłoża nałogu.

Akamprozat

Akamprozat to nowoczesny środek farmakologiczny wspomagający leczenie alkoholizmu. Tabletki wpływają na receptory układu GABA-ergicznego w mózgu (odpowiada za aktywność komórek nerwowych) oraz układu glutaminergicznego, który aktywuje neurony. W wyniku długotrwałego nadużywania alkoholu, dochodzi do zaburzenia pomiędzy tymi układami. Przyjmowanie Akamprozatu pomaga ją przywrócić, co korzystnie wpływa na wydłużanie okresów abstynencji i utrzymanie trzeźwości. Zaletą leku jest niska reakcja z innymi środkami farmakologicznymi oraz niewielka ilość działań niepożądanych. Stosowanie Akamprozatu jest o wiele bezpieczniejsze niż leczenie z alkoholizmu za pomocą Disulfiramu.

Naltrekson

Naltrekson to bezpieczny lek wspomagający utrzymanie trzeźwości. Doskonale sprawdza się w czasie terapii utrwalającej, gdy problemem staje się głód alkoholowy i konieczność unikania pokus. Tabletki zawierają substancje, które wypierają endorfiny (wydzielane przez organizm po przyjęciu alkoholu) z połączeń z receptorami układu opioidowego w mózgu. Efektem jest brak poczucia nagrody, gdy sięgniemy po alkohol. To pomaga zmniejszyć głód alkoholowy i odczuwanie przyjemności, gdy jednak po niego sięgniemy. W ten sposób intensywność picia spada, wypijamy mniejsze dawki.

Nalmefen

Nalmefen (podobnie jak Naltrekson) wpływa na receptory układu opioidowego. Tabletek tych nie stosuje się jednak codziennie, ale w czasie, gdy istnieje ryzyko picia (najlepiej 1-2 godziny przed sięgnięciem po alkohol). Można sięgnąć po niego również, gdy już wypijemy pierwszą dawkę. Pomaga on ograniczyć ilość, ponieważ osłabia odczuwanie przyjemności z picia.

Inne leki w terapii alkoholizmu

Alkoholikom często towarzyszą inne choroby i schorzenia. W grupie tej bardzo często są diagnozowane nerwice, depresje oraz inne zaburzenia o podłożu psychicznym lub neurologicznym. Leczenie alkoholizmu należy wtedy połączyć z terapią współistniejących zaburzeń. W wielu przypadkach, przyczyniają się one bowiem do nawrotu picia i znacznie utrudniają utrzymanie abstynencji po zakończeniu terapii w ośrodku leczenia uzależnień. Ważne jest, aby lekarz psychiatra zdiagnozował zaburzenia i dobrał środki farmakologiczne, które pozwolą ograniczać nasilenie objawów i powoli leczyć zaburzenia.

Tratwa

Prywatny Ośrodek Terapii Leczenia Uzależnień

Położony w Beskidach Prywatny Ośrodek Terapii Leczenia Uzależnień Tratwa, zajmuje się profesjonalną pomocą osobom, uwikłanym w nałogi. Wypracowaliśmy skuteczne sposoby na leczenie alkoholizmu, lekomanii czy narkomanii. Aby uzyskać najlepsze efekty terapię odwykową ustalamy wspólnie z pacjentem, na podstawie wstępnej diagnozy.

Masz pytania?
Zadzwoń: 666-030-505